 |
|
|||||
 |   |  |  | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
  |
  Turizm'de 2001 hedefi 9.5 milyar $ Otelcilik devlerine yatırım daveti Yabancılar reformlardan kuşkulu Ek Niyet Mektubu IMF'de |
|||
|
|||
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| CNBC-E televizyonunun sorularını yanıtlayan Bolayırlı, yabancı ortağın THY’de en fazla yüzde 40’lık paya sahip olacağını kaydetti. THY’nin sadece yüzde 1.8’inin halka açık olduğunu hatırlatan Bolayırlı, piyasa değerinin şirketin gerçek değerini yansıtmadığını ifade etti. Bolayırlı, ihalenin uluslararası standardlara uygun yürüteleceğini sözlerine ekledi. Bolayırlı, CNBC-E’nin sorularını şöyle yanıtladı: Yabancı ortağın yüzde 24’ü aşamayacağı ve şirket yönetimi ile kontrolünün Türklerde kalacağı belirtiliyordu. Bu aşamada, stratejik ortaklık, daha sonra küçük ortaklığın hisselerini satın alabilecek mi acaba? - Öncelikle şunu belirteyim, Yüksek Kurul’un kararında ve ihale şartnamesinde THY’nin ulusal havayolu kimliğinin korunması öngörülüyordu. Bunun gerçekleştirilmesi için de hiçbir zaman yani bütün hisseler satılmış olsa, yabancı ortağın dolaylı veya direkt olarak yüzde 40’dan fazlasını alamaması gündemde. Şimdi yüzde 51’i özelleştiriliyor. Yüzde 51’de yüzde 24’ü yabancı ortak alabilecek, doğrudan veya dolaylı olarak başka hisseleri alması mümkün değil. Bu bağlamda stratejik ortak THY’ye ne gibi katkılarda bulunmak durumunda, bu da şartnamede yer alıyor mu? - Tabii, THY’nin bir kere amaç ve misyonundan sapılmaması gündemde. İhaleye teklifte bulunan şirketler öncelikle THY için neler yapacağını söyleyecekler. Ona göre teklifleri değerlendirilecek. Yoksa THY’ye bir şey katmayacak teklifler hiçbir şekilde değerlendirilmeyecek. THY, bildiğiniz gibi belirli dünya şirketleri seviyesinde bir şirket. Teknoloji açısından, uçaklar açısından, personel eğitimi ve kapasitesi açısından belirli bir seviyede bir şirket. THY’nu şu anda bulunduğu konumdarn daha ileriye götürecek bir takım tekliflerin yapılması lazım. Uluslararası uçuş rotalarının belirli bir değeri olduğu ve THY için bu değerin çok yüksek olduğu belirtiliyor ve özelleştirme bedeline dahil edilmediği, bu özelleştirme çalışmalarının şu sıralarda diğer şirketlerin ilgisini çekeceği belirtiliyor. Bu doğru mu? Gerçekten böyle bir bedel var mı? Ve bu dahil edilmedi mi? - Bir havayolu şirketinin değerini belirlerken, bir elle tutulur bir de elle tutulmayan değerleri var şirketin. Bunların ne şekilde belirlendiğini veya belirleneceğini, Özelleştirme Dairesi Başkanlığı fiyat belirleme kısmı belirleyecektir. Dolayısıyla öyle bir şey henüz açıklanmadı. Onun için ‘Bu neden katılmadı hesaba’ deniyor, bilmiyorum. THY, 79 devletle ikili havayolu anlaşması yapmış durumda. Dolayısıyla ulusal havayolu kimliğini korursa bu haklar devam eder. Ulusal havayolu kimliğini kaybettiğiniz zaman bu hakların devam etmemesi gündemdedir. Bu ulusal havayolu kimliğini korumak çok önemli bir olaydır. Ve bunun da tabii ki bir değeri vardır. THY için bu değer nedir? - O konuda herhangi bir şey söylemem mümkün değil. THY’nin borsa değerinin British Airways’den daha yüksek olduğu söyleniyor. En azından borsa değeri olarak? - THY’nin yüzde 98.17’si Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın. Devlette hisseler. Ancak yüzde 1.83’ü piyasada işlem görüyor. Dolayısıyla tam gerçekçi bir değer söyleyebilmek bu açıdan biraz imkansız. Piyasa, ne olduğunu önümüzdeki günlerde gösterecektir. Özelleştirmede alacak grubun THY’nun ileriki yıllarda iş planı çerçevesinde neler yapacağını görmemiz gerekiyor dediniz. Şu anda THY, dünyanın en genç uçak filolarından birine sahip. Ortalama uçak yaşı da 6 civarında. İleriki yıllarda bu seviyenin korunabilmesi için yıllık ne kadar bir yatırım yapılması gerekiyor ve alan grubun bu yatırımı yapması şart koşulacak mı ihalede? - Öncelikle şunu belirteyim. THY gerçekten genç bir filoya sahip. Filo yaşı 5.9. Aynı şekilde hep 5.9’u devam ettirebilmek, her zaman mümkün değildir. Bu her geçen sene değişir. Ama her halukarda filoya yatırım yapılması gerekir. Alan ortaklar da bu konuda yatırım yapmak mecburiyetindedir. Bu çünkü bir yerde yolcu memnuniyeti için gerekli bir işlemdir. Ben bunun yapılacağına inanıyorum. Zaten THY’nin özelleştirilmesinde birinci şartlardan biri, THY amaç ve misyonunda bir değişiklik yapılmamasıdır. Bundan daha önce de bahsetmiştim. Bu amaç ve misyonda THY’nin uzun menzilli uçuşlarını devam ettirmesi, global bir şirket olması gündemde, iç hatlarda liderliğini koruması gündemde. Tekniğini her yere, bütün bölgeye hizmet verebilecek bir şekilde geliştirmek gündemde. Eğitim ve yer işletmede, hizmet satımı da planda. İstanbul’u da merkez haline getirmek. Bütün bunları gerçekleştirecek kimseler, THY özelleştirilmesine gireceklerdir. 2000 yılı içerisinde petrol fiyatları dünya bazında oldukça yüksek rakamlara geldi. Bu nedenle de yanılmıyorsam, THY’nun bilançolarına baktığımızda kar marjlarının oldukça düştüğünü görüyoruz. Bu bilet fiyatlarına ne ölçüde yansıtılabildi? Şu anda bilet fiyatları olması gereken seviyenin neresinde? Uluslararası havayollarıyla karşılaştırırsak, fiyatlarda neredeyiz? - Tabii petrol fiyatları çok süratli bir şekilde arttı. Biz de bütçemizde tonunu 225 dolar hesap etmiştik, 300-320 dolarlar civarında seyrediyor. Böyle de bir süre daha devam edeceği öngörülüyor. Daha petrol fiyatları artmaya başladığı zaman, ABD’de havayolları iç hatlarda hemen 20’şer dolar zam yaptılar. Avrupa’da da çeşitli havayolları bu zamları gerçekleştirdiler. Bütün havayolları aynı şekilde bunu gerçekleştirebilmiş midir, tam olarak kesin söyleyemeyeceğim ama bütün havayollarının bu sene oluşan zararlarında petrol zammının büyük bir rolü var. Demek ki herkes gelen zammı aynen yansıtılmadı. Ama THY olarak biz özellikle iç hatlarda bunu çok az yansıtabildik. Dolayısıyla bizim bu konuda büyük bir zararımız var. Özellikle Güneydoğu ve Doğu bölgelerine yapılan uçuşlarda görev nedeniyle güvenlik personelinde bir indirim söz konusu. Bu indirimler 2003 yılına kadar devam edecek. THY’nin özelleştirilmesi sırasında yabancı grupların kafasındaki en önemli sorulardan biri bu. Acaba sizin gelirleriniz içerisinde bu tip indirim yapılan uçuşların payı ne kadar? Olağanüstü Hal Bölgesi’nde yüzde 50 indirimli miktar, 1999 yılında toplam cironun yüzde 3.83’ü civarındaydı. Bütün indirimleri toparlarsak, bu yüzde 4.5 civarına gelecektir. Tabii Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun THY’nin özelleştirilmesiyle ilgili kararında Türk Silahlı Kuvvetlerine verilen hizmetlerin 31 Aralık 2003’e kadar aynen devam edeceği belirtildi. 2003 yılına kadar Türk Silahlı Kuvvetleri’nin THY’den bir görev talep ettiği zaman bedeli karşılığı bunun hemen yerine getirileceği konusunda ayrıca bir düzenleme yapılacaktır. O düzenlemeyle bunlar gerçekleştirilecek. Dolayısıyla o konuda herhangi bir aksama olmayacaktır. İstanbul’un uluslararası bir bağlantı noktası olması konusunda THY , son yıllarda önemli bir aşama kaydetti. Burada artacak uluslararası trafiğe İstanbul’daki havaalanları ne derece yeterli? Yeni yapılan havalimanlarının kapasitesi kaç yıl bizi idare edecek? Bir de Pendik Kurtköy’de bir havalimanı yapılıyor. Burada ileride bir sorunla karşılaşabilir miyiz? Acaba istediğimiz pazar payını alma konusunda havaalanı kapasitesi bize bir engel çıkarabilir mi? - Atatürk Havalimanı’nda bildiğiniz gibi yeni yapılan dış hatlar terminali 14 milyon yolcu kapasiteli. Buna ilave 6 milyon kapasiteli bir ek yapılacak. Yeni açılan eski dış hatlar terminalii iç hatlar terminali oldu. Onun da 7-8 milyon kapasitesi var. Aşağı yukarı İstanbul Atatürk Havalimanı’nın 28 milyon, yıllık yolcu kapasitesi olacak. Tabii bu 28 milyon yolcuyu bu şartlarda tehirsiz getirebilmek mümkün değil. Onun için altyapısının, yani hem teknik yönden altyapısının yeniden gözden geçirilmesi, hem eğitim yönünden gözden geçirilmesi ve yeni açılacak pistle yüzde 25 civarında arttırılacağı öngörülüyor. Bütün bunlar gözönünde tutularak kısa sürede bir takım yatırımlar yapılması gerektiğine inanıyorum. Bunlar yapılmadığı takdirde, şu an yaşadığımız tehirler daha da artar. Onun için öncelikle bir takım tedbirlerin alınması gerekiyor. Kurtköy havalimanına gelince; THY olarak bazı iç hat seferlerimizi buradan gerçekleştirmeyi planlıyoruz. En büyük sorun Kurtköy Havalimanına bağlantı verilememesidir, yurtdışı uçuşlarına bağlantı verilememesidir. Bu ileride ne şekilde aşılır, onu önümüzdeki yıllarda göreceğiz. Özelleştirme sürecine ilişkin daha genel bir soru sormak istiyorum. Zaman zaman öncesinde yaşanan özelleştirme deneyimleri de gözönüne alındığında uluslararası standartlara uygun yöntemle özelleştirmenin gerçekleşemediği yönünde eleştiriler oldu. Örneğin son olarak TÜSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Sayın Eczacıbaşı, ‘Bu ihalelerin, Telekom ve THY’nin uluslararası standartlara uygun yapılıp yapılmadığı ortaya çıkacak sonuçla görülecektir’ dedi. Sizin bu yönde değerlendirmeleriniz nedir? - THY’nin özelleştirmeye alındığı tarih 1990. Şu an 2000 yılındayız. Dolayısıyla 10 yıllık bir süre geçmiş. Bu süre hele bir havayolu şirketi için çok uzun bir süredir. Onun için bunun tam standartlara uyduğu söylenemez. Ama bundan sonra yapılacak işlemler, 28 Şubat’a kadar teklif verme süresi, değerlendirme ve diğer işlemlerin gerçekleştirilmesi, beynelmilel standartlara göre yapılacak işlemlerdir. Ama başlangıcı beynelmilel standartlara göre yapılamamıştır. Ancak bundan sonrakiler o standartlara göre devam edecektir. | ||||
| |
|||
 Bankaların kara tahtaları siliniyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
