| 
ABD’nin Pekin Büyükelçisi Joseph Prueher, mürettebatın serbest bırakılması için yoğun çaba harcadı. | |
|
ABD’nin Pekin Büyükelçisi, Washington yönetiminin, Güney Çin Denizi üzerindeki çarpışmada Çinli savaş uçağının pilotunun ölmesinden ve Amerikan uçağının Çin’e izinsiz inmesinden büyük üzüntü duyduğunu belirten mektubu Çinli yetkililere iletti.
Bu gelişmenin ardından Çin yönetimi, uçağın 24 kişilik mürettebatını iade etme kararı aldı ve mürettebatı, Hawai adasındaki Amerikan Pasifik Komutanlığı’na götürecek olan uçak Haynan Adası’na ulaştı.
24 kişilik mürettebat, TSİ 02:30’da, bir Amerikan yolcu uçağıyla, Şin’in Haynan Adası’ndan ayrıldı. Guam Adası’ndaki Amerikan üssüne inen ABD’li mürettebat, Hawai’ye ulaştı. Ancak teknolojik sırlarını Çin’in ele geçirmesinden endişe edilen EP-3 casus uçağı, halen Çin’in elinde bulunuyor.
1 Nisan’da, Güney Çin Denizi üzerinde bir Amerikan casus uçağı, Çin savaş uçağı ile çarpışmış ve Çin uçağının düşmesine yol açmıştı. Pekin yönetimi, olaydan sonra Çin’in Haynan Adası’na inen casus uçaktaki mürettebatı iade etmek için, Washington’ın özür dilemesinde ısrar ediyordu. Başkan Bush’un krizin 11. gününde yazdığı mektup, Pekin’in isteğini tam olarak karşılamasa da, “Çinli pilotun ölümü ve casus uçağın izinsiz inişinden büyük üzüntü duyduğu” yönündeki ifadeler yeterli bulundu.
BUSH’UN UÇAK KRİZİNDEKİ TUTUMU ELEŞTİRİ KONUSU
Çin’in direttiği şekilde casus uçak krizini bitirmek için özür mektubu göndermek zorunda kalan ABD yönetiminin Başkanı George Bush, krizin başında gösterdiği sert tutum yüzünden “ilk ciddi dış politika testinde başarısız olduğu” eleştirileriyle karşılaştı. Washington’daki gözlemciler, Bush’un “çatışmaya hazır” stilinin çok sert olduğu ve Başkan’ın sözlerini diplomatik bir yumuşaklıkla söylemeyi öğrenmesi gerektiği yorumunu yaptılar.
Amerikan uçağındaki 24 kişilik askeri mürettebatı elinde tutan Çin, karasularında uçtuğunu iddia ettiği casus uçağın neden olduğu olaylar yüzünden ABD’nin özür dilemesinde ısrar etmişti. Özür dilenmesine gerek görmediğini açıklamasına karşılık ABD, krizin 12’inci gününde olaydan duyduğu üzüntüyü ve özürlerini belirten bir mektup göndererek, Çin ile arasındaki gerginliği sona erdirdi. Başkan Bush, krizin ilk gününde ültimatom benzeri çok sert bir açıklama yaparak, Çin’den hemen mürettebatın ve uçağın geri gönderilmesini talep etmişti. Ancak Çin, ABD’nin “ilişkilerimiz uzun vadede kötü etkilenir” tehdidine rağmen, kendisinden “uygun şekilde” özür dilenmesinde diretti ve Haynan adasına iniş yapan uçağın mürettebatını da elinde tutmayı sürdürdü. Sonunda ABD yönetimi, sert sözleri bir kenara bırakarak, Çin’den “uygun şekilde” bir mektupla özür diledi.
Bush’un Ulusal Güvenlik Danışmanı Condoleezza Rice, ABC televizyonuna açıklamasında, mektubun zaten geçen hafta Perşembe gününden beri hazır olduğunu kaydetti. Özür mektubu, Çin’in Washington Büyükelçisi Joseph Prueher tarafından Pekin’de Çin Dışişleri Bakanı Tang Jiaxuan’a iletilmişti. Dış politika uzmanlarının eleştirilerine karşın, Kongre’deki Demokrat ve Cumhuriyetçi Partili milletvekilleri ve senatörler, casus uçağın mürettebatının eve dönmesini sağlayabildiği için Bush’u kutladılar.
Casus uçağın mürettebatı, ABD’ye dönüşlerinde, aileleriyle biraraya gelmeden önce psikolojik ve fiziksel testlerden geçirilecek.
|
|
İsrail hücum botu Gazze kıyısını vurdu
