| | | | ABD’nin Florida eyaleti Cape Canaveral Üssü ve Rusya’nın Energia Uzay İşletmesi’ndeki Amerikalı ve Rus Yer denetim masası uzmanlarına seslenen UUİ’nin Amerikalı Kaptan Pilotu astronot Bill Shepherd ile Rus kozmonotlar Yuri Gidzenko ve Sergey Krikalyov, kenetlenmenin, kolay giderilen aksaklığa rağmen pürüzsüz yapıldığını bildirdiler. Shepherd, Gidzenko ile Krikalyov, şu anda UUİ’de Rus yapımı uzay evi Zvezda’da (Yıldız) oturuyor. UUİ 2006’da tamamlandığında bilimsel araştırmalar için geniş yaşam alanları olacak.
Amerikan-Rus uzay ortaklığında 31 Ekim’de Baykonur’dan Soyuz TM-31 roketi ile UUİ’ye gönderilen Shepherd, Gidzenko ve Krikalyov, insansız uzay aracı Progress ile kenetlenirken hem heyecanlı hem de neşeli dakikalar yaşadılar. UUİ ile 2 Ekim’de başarıyla kenetlenen Soyuz kapsülünün Kaptan Pilotu Yuri Gidzenko, bugün UUİ’de Progress’i kenetlenme ufkunda beklerken, Progress’in otomatik kenetlenmeyi yapamayacağını anladı.
KESİLME VE AYDINLIK
Progress M1-4, UUİ’ye 90 metre yaklaştığında pilot manevra kolunu ele alan Gidzenko, kargo aracına yön verdi ve onu istasyonun 4.5 metre yakınına getirmeyi başardı. Tam bu anda kenetlenme denetim kamerası, Yer’den ortalama 350 bin metre irtifadaki yörüngede “buzlanma” yapıp güneş ışığı da görüşü engelleyince 40 dakika beklemek zorunda kalındı. 40 dadika sonra 4.5 metre ötedeki Progress, UUİ gövdesine kenetlendi, tam bu anda da UUİ ile Yer bağlantısı 40 dakika kesildi.
|
| Gökteki en parlak nesne olacak |
| | | | |
|
| • | Yapımı tamamlanırken Ay'dan sonra gökte çıplak gözle görülebilecek en parlak nesne özelliğini kazanacak UUİ, insanlığın en büyük mühendislik başarılarından biri olarak tarihe geçecek.
NASA, Rusya Uzay Kurumu, Avrupa Uzay Kurumu'nun yanı sıra Kanada, Brezilya ve Japonya'nın da 60 ila 115 milyar dolara mal olması beklenen UUİ'nin yapımında katkıları bulunuyor.
2005-2006'da tamamlanması ve en az 2016 yılına kadar hizmet vermesi beklenen UUİ'nin inşası bitirildiğinde, dünyanın en büyük yolcu uçağı olan Boeing 747 Jumbo Jet'in iç kullanım mekanı büyüklüğünde çalışma ve dinlenme alanlarına sahip olacak. UUİ'deki diğer modüller Rus yapımı Zarya ile ABD yapımı Unity (Birlik) 1998'den beri yörüngede dönüyor. |
| |
|
| | |
| |
Cape Canaveral ve Energia üsleri, kenetlenmeden 40 dakika sonra iki aracın manyetik yapışmasını öğrendi ve uzay adamlarını kutladı. Kenetlenmenin TSİ 05:47’de (Moskova saati 06:47) olduğu öğrenildi. Progress, Uzay İstasyonu’nda dört ay kalacak ilk öncü konuklar olan Amerikalı-Rus üç kişilik mürettebata, 2.5 tondan fazla su, uzay ayakkabıları, raflar, kablolardan klima cihazına kadar büyük miktarda malzeme getirdi. Ayrıca yeni gıda malzemesi ve temiz giysiler de istasyona geldi.
GÜNEŞ PANELLERİ 30 KASIM’DA
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) astronotu Spepherd, UUİ’nin tuvaletinin mükemmel çalıştığını Dünya’ya bildirdi. 30 Kasım’da Amerikan uzay mekiği Endeavor, UUİ’ye temel enerji kaynağı dev güneş panelleri taşıyacak. Rusya insansız Soyuz-Progress araçlarıyla yapımının 2006 yılında tamamlanması beklenen UUİ’ye düzenli malzeme sağlamayı sürdürecek; ABD de insanlı uzay mekikleriyle teçhizat aktarımına devam edecek. Bu arada, Avrupa Uzay Kurumu da hazırlığına devam ettiği uzay aracıyla çalışmalara katılacak.
‘ZAZHİGANİYE !’
Soyuz’un ABD-Rus uzay ortaklığında 31 Ekim’de tarihsel tanıklık yapan Kazakistan çölünde kurulu Baykonur Kozmodromu 1 Numaralı Fırlatma Rampası’ndan, Rusça “Ateşleme!” komutu “Zazhiganiye” ile yola çıkan uzay adamları Shepherd, Gidzenko ve Kriyalkov, Şubat sonuna dek Uzay İstasyonu’nda kalacak. Bu 4 aylık sürede 2 Amerikan uzay mekiği, UUİ’ye ikmal seferi yapacak; elektrik üreteci dev güneş panelleri ile ABD yapımı Destiny (Kısmet) Laboratuvarı modülü UUİ’ye eklenecek. UUİ’ye iki bölüm ve denge cihazı jiroskop yerleştiren ve 14 günlük seferinden 25 Ekim’de Dünya’ya dönen Uzay Mekiği Discovery, Şubat sonunda astronot Shepherd, kozmonot Gidzenko ve Krikalyov’u Yer’e geri getirecek. Bu ekip de yenisiyle nöbet değişimi yapacak ve istasyon yapımı tamamlandığında en az 2016 yılına dek hizmet verecek.
UUİ’nin yapımı, 1993’ten beri Rusya’nın içine düştüğü ekonomik zorluklardan ötürü aksadı, ancak NASA ve Rus Uzay Kurumu son aylarda UUİ’nin inşasına büyük ivme kazandırmayı başardı. UUİ’nin inşaatı vesilesiyle insanın uzaya açılma yolunda en önemli kilometre taşlarından ikisi hatırlanıyor: 43 yıl önce uzaydaki ilk insan yapımı uydu Rus Sputnik (Yol Arkadaşı) ile 39 yıl önce uzaydaki ilk insan Sovyet kozmonotu Yuri Gagarin’i (1934-1968) yörüngeye göndermeyi başarmış olan 1 Numaralı Fırlatma Rampası’nın evi Baykonur, adını, eski SSCB gizliliği gereği esas mekanından yüzlerce kilometre ötedeki bir Kazak köyünden alıyor. | |
Mir 'emekli' olacak
Türk Telekom’dan ücretsiz masal ve müzik servisi
