 |
|
|||||
 |   |  |  | |||||||
| ||||||||||
| 30 Mart — Sağlık Bakanlığı, “Siz de Sigarayı Bırakabilirsiniz!” başlığıyla, sigara bırakma yöntemleri ve sigaranın bırakıldığı ilk günden itibaren vücutta meydana gelen değişikliklere ilişkin bir rapor hazırladı. | |||
  |
 |
|||||||
|
|||||||
|
|||||||
| Sağlık Bakanlığı’nın hazırladığı, “Siz de Sigarayı Bırakabilirsiniz!” raporuna göre, sigaranın bırakıldığı ilk günden itibaren artık karbonmonoksitli hava solunmadığı için dokulara oksijen yeniden taşınabiliyor. Sigaranın içinde bulunan 6 binden fazla zehirli madde gün boyunca solunmamış oluyor ve iştah bozuklukları, solukluk, çabuk yorulma başta olmak üzere birçok sağlık sorunu bir anda düzeliyor. Yüzdeki çizgiler hafifliyor, gözaltınızdaki torbalanmalar iniyor ve nefesin küllük gibi değil, normal bir insan gibi kokması sağlanıyor. Cinsel yaşam daha sağlıklı hale geliyor ve kişi kendini fiziksel açıdan daha iyi hissediyor. Bunların yanında, yiyeceklerin tadını daha iyi alma, koku duyusunun gelişmesi, maddi yararlar, özsaygının artması ve evde, arabada ve diğer ortamlarda koklanan havanın daha temiz olması sağlanıyor. “ESKİ DOSTA TESLİM OLMAYIN” Bırakmayı takiben yeniden bağlanmaya yol açabilecek başlıca etken, beyinde kökleşmiş sigara içme isteği, yani nikotin ihtiyacı oluyor. Kişi bazen kendini çok sinirli, mutsuz veya aksine keyifli hissedebiliyor ve “eski dostu” sigaraya teslim olmak isteyebiliyor. Yazıda, bu gibi durumlarda kişinin kendisine “bir sigara yak” diyebileceği ifade ediliyor. “Bilmeniz gereken şey, sigarayı bıraktığınız dönemde bu içme isteğinin dalga dalga kendini göstereceği ve sadece üç beş dakika süreceğidir” uyarısını yapan Sağlık Bakanlığı’na göre, bu dönem eğer içmeden atlatılabilirse içme isteği geçiyor. Birçok kişinin sigarayı bıraktıktan sonra kilo alacağını düşündüğü, sigara içen kişilerin hiç birinin sigara ile kilo vermeyi başaramadığı vurgulanan yazıya göre, sigarayı bıraktıktan sonra kilo almamak için beslenmeye dikkat etmek gerekiyor. Bu dönemde yapılan egzersiz veya yürüyüşler, kilo almayı önleyebileceği gibi beden ve ruh sağlığına önemli yararlar sağlıyor. ÖNERİLER Sağlık Bakanlığı’ndan sigarayı bırakmak için öneriler: - Daha önce bırakmayı deneyip başarısız olduysanız, tekrar deneyin. - Kendinizce uygun bir tarihte belirli bir “Bırakma Günü”ne karar verin. Bırakma gününü izleyen ilk başarılı günün, ilk başarılı haftanın ve ilk başarılı ayın sonunda kendinize ödül verin. - Bırakma günü öncesi son sigaranızı içtikten sonra evde bulunan sigara, sigara paketi, çakmak, küllük gibi nesneleri atın. - Birkaç gün sigara içme davranışınızı yakın takibe alın ve içtiğiniz her sigaranın bilincine varmaya çalışın. Her sigara için, ne zaman, nerede, kiminle, ne yaparken içtiğinizi belleğinize yazın. - Zaman zaman sigara içme isteği hissettiğinizde, sigarayı kendi kararınızla bıraktığınızı hatırlayın. - 3-5 dakika süren içme isteği dalgaları geldiğinde, üzerine bırakma nedenlerinizi kaydettiğiniz kağıdı okuyun. - Dikkatinizi başka şeylere yöneltmeye çalışın, yerinizden kalkıp gezinin, meyva suyu veya su için. - Derin nefes egzersizleri yapın, önce içinizden 8’e kadar sayarak derin bir nefes alın, daha sonra içinizden 4’e kadar sayarak nefesinizi tutun, sonra yine içinizden 8’e kadar sayarak nefesinizi yavaş yavaş verin, bu egzersizi bir kaç dakika sürdürün. - Ellerinizi ve zihninizi meşgul edecek yeni uğraşlar bulun. - Sigara içme isteği uyandıracak arkadaş çevresi ve ortamlarından bir süre uzak kalın. - Düzenli spor yapın. - Sizi strese sokabilecek kişilerden uzak durun, her olayda mutlu olacak pozitif bir yön arayın. BIRAKTIKTAN SONRA Bakanlık verilerine göre, sigarayı bıraktıktan sonra dakika dakika vücutta yaşanan değişiklikler şöyle: - 20 dakika sonra, kan basıncı ve nabız normale döner, el ve ayak kan dolaşımı düzelir. - 8 saat sonra, kan oksijen düzeyi normale döner, kalp krizi geçirme riski azalır. - 24 saat sonra, vücut karbonmonoksitten arınır. - 48 saat sonra, kan nikotin düzeyi azalır, tat ve koku duyusu artar, peptik ülserli hastaların tedaviye verdikleri cevap artar. - 72 saat sonra, hava yollarının gevşemesi sonucu nefes alıp verme rahatlar, solunum yolları fonksiyon görmeye başladığı için kendi kendini temizlemeye çalışır. Enerji düzeyi artar. - 2-12 hafta sonra, tüm vücuttaki dolaşım düzelir, solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riski azalır, yürürken yorulma ve tıkanma daha az görülür. - 3-9 ay sonra, öksürük, kısa aralıklarla nefes alıp verme ve hırıltılı yada ıslık sesli soluk alıp verme gibi solunum yolu problemleri düzelir, akciğer fonksiyonları yüzde 5-10 oranında artar. - 12 ay sonra, koroner kalp hastalığı riski yarı yarıya azalır. - 12-36 ay sonra, mesane kanseri riski yüzde 50 azalır. - 5 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski ve yemek borusu, ağız boşluğu kanserleri gibi hastalıkların riski yüzde 50 oranında azalır. - 10-15 yıl sonra, kalp krizi geçirme riski tamamen ortadan kalkar ve içmeyenlerle aynı seviyeye iner, akciğer kanseri riski sigara içenlere göre yüzde 50 azalır. SİGARA NASIL BIRAKILIR? Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Tevfik Özlü, sigarayı bırakmakta asıl olanın, kişinin bu işi yapabileceğine inanması olduğunu söyledi. Özlü, 1970-1990 yılları arasında ABD’de 50 milyon kişinin sigarayı bıraktığını belirterek, “Bu kadar kişinin başarabildiği bir işi bir başkasının yapamaması için hiçbir gerekçe olamaz. Sigarayı bırakamayan değil bırakamayacağına inanmış kişiler vardır. Burada asıl olan kişinin bu işi yapabileceğine kesin olarak inanmasıdır. Bu inanç olmaksızın yola çıkanlar asla başaramazlar” dedi. “Acaba yapabilir miyim ?”, “Bir denesem” demenin, baştan kaybetmeyi kabul etmek olduğunu kaydeden Özlü, şunları söyledi: “Sigarayı bırakmayı başaranlar arasında yapılan anketler buna muvaffak olanların büyük çoğunlukla aniden bırakanlar olduğunu göstermiştir. Sigara azaltılamaz. Azaltarak bırakacağım düşüncesi sadece bir aldatmaca ve zaman kazanma olup kişinin sigaraya karşı güçlenmiş savunmasını kırmaya yönelik bir taktiktir. Kişinin aklı ile nefsi arasındaki bu savaşta galibiyeti bu taktikleri aşmasıyla mümkün olabilir.” Özlü, sigaranın bırakılması için hipnoz ve grup terapilerini de içeren çeşitli yöntemlerle başarı oranı yüzde 30 dolaylarındayken hekimin hastasına zaman ayırarak görüşmesiyle, başarının daha da arttığını kaydetti. Sigarayı bırakmada, uygulamaya geçildiğinde kişiye çoğu kez psikolojik ama gerekirse nikotin içeren sakız ya da bantlarda veya burun spreyleri ile bazı diğer ilaçlarla medikal destek verildiğini de kaydeden Özlü, şunları belirtti: “Başarılı olunduğunda en önemli sorun rekürrenstir. (Sigarayı bırakmak iş mi? Ben şimdiye kadar 40 kere bıraktım!) duvar yazısında vurgulandığı gibi, tekrar içmeye dönülmesinin önlenmesi en son aşamadır. Genellikle ilk 2-3 aylık dönemi takiben geri dönüş riski büyük oranda azalır. Bu dönemde en büyük tehlike arkadaş çevresidir. (Yak bir tane ölmezsin) gibi yaklaşımlar kişisel direnci kırabilmekte ve nikotinin karşı konulması güç çekiciliği ile birleşince sonuç üzücü olabilmektedir.” Özlü, sigarayı bırakmak isteyenlere ise bazı tavsiyerinin olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti: “Zamanlamayı iyi yapın. Tatile veya herhangi bir nedenle seyahate gitmek gibi rutin yaşamınızı değiştirmeniz gereken olaylar bir şans olabilir. Sizde sigara içme arzusu uyandıran iş-davranış-durumlardan uzak kalmaya çalışın. Çay yerine soğuk içecekler deneyin. Boş kalmayın, kendinize hobi ya da meşguliyet bulun. Spora zaman ayırın. Sigarayı bıraktığınızı herkese açıklayıp onların desteğini alın. Bu sefer olmadıysa gelecek sefere mutlaka. Unutmamalı ki sigarayı bırakanların çoğu buna ikinci ya da üçüncü denemelerinde muvaffak olabilmektedirler.” | ||||
| |
|||
 Sağlık için sevilmeyen yiyecekler tüketiliyor |
|||
| |
|||
 |
|
 |
|||||||||||||||
   |
|||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
| Ana Sayfa | Güncel | Dünya | Ekonomi | Sağlık | Yaşam | Teknoloji | Kültür & Sanat | Spor | Hava Durumu | Haber Özetleri | Arama | NTVMSNBC Hakkında | Yardım | Spor Yardım | Tüm Haberler | Araçlar | NTVMSNBC Reklam Seçenekleri | Hukuki Şartlar & Gizlilik Hakları |
|||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||
Öldürücü keyif: Sigara
